ZEKİ KIRAL (1927-?)

"Boğaziçi". İmzalı. 1998 tarihli. Tuval üzeri yağlıboya. 40 x 50 cm.

"Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde önce Cemal Tollu sonra İbrahim Çallı atölyesinde, Feyhaman Duran ve Ali çelebi ile çalıştı. Bir yandan İstanbul Üniversitesinde öğrenim görürken, bir yandan da Güzel Sanatlar Akademi sinin Yüksek Resim Bölümünde eğitim görüyordu.

Resim bölümündeyken Kübik etkiler almış ve Kübizmin tesiriyle sağlam desenci yapısını da birleştirerek Konstraktivist resimler yapmıştı. 1952 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nin yüksek bölümünden mezun oldu. Aynı yıl İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Bölümü’ndeki öğrenimini de tamamladı. Ve askere gitti. Askerlik hizmetini yedeksubay olarak tamamladı. 1954-56 yıllarında nonfigüratif çalışmalar yapıyordu.1956’da Yeni Meclis binası resimleri için Afyon’a gönderildi.

1957 yılında Şefik Bursalı , Nazmi Dayan, Saim Özeren, Muhtar Aykın ve Nihat Pınarlı ile 6’lar Grubunu kurdular ve bir çok ilde sergiler açtılar.

1960’lı yıllarda hat sanatımızdan esinlenerek soyut ürünler vermeye başlamıştı. Hayal oyunumuzun ünlü figürleri Karagöz ve Hacivat’la birlikte halk sanatımızın yerel motiflerini de kullanarak, kendine özgü bir yorum ve anlatım içinde eski İstanbul görünümlerini resmetti. Bu anlayıştaki bir yapıtı 1961’de Paris Art Moderne Müzesi’nde Çağdaş Dünya Sanatçıları Sergisi’ne alındı. 1962 yılında Hamburger Fernlehbinstut Mühendislik Bölümüne girdi. SGD Dermstad Mimarlık Okulunda Korespondat öğrenci olarak öğrenim gördü.

Uzun çalışmalar gerektiren bu türden yapıtları daha çok yabancı sanatseverlerin ilgisini çektiğinden, çoğu yurtdışındaki koleksiyonlarda bulunmaktadır. Daha sonraki yıllarda doğa-insan ilişkilerini içeren kompozisyonlar yaptı.

1961 yılında bir yapıtı, paris Art-Modern Müzesi’nde Çağdaş Dünya sanatçıları sergisinde sergilendi. Uzun çalışmalar gerektiren bu anlayıştaki yapıtları, genelde yabancı sanatseverlerin ilgisini çektiğinden çoğu yurt dışındaki koleksiyonlardadır. Bir yandan sosyal çalışmalarda bulunan Kıral, bir süre UNESCO Plastik Sanatlar ve 1960 İhtilalından sonra Milli Eğitim Bakanlığı Güzel Sanatlar komisyonlarında çalıştı. Türkiye Ressamlar Cemiyeti başkanlığı ve Türkiye Güzel Sanatlar Federasyonu reisliği yaptı.

1987 yılında kendi kuşağının ressamları olan bazı arkadaşları ile Bizim Grubunu kurarak her yıl Ankara ve İstanbul ‘da sergiler açmışlardır. Bizim Grubun diğer üyeleri ise: Leyla Gamsız, Selim Turan, Krıistin Saleri, Hüseyin Gezer, Zerrin Bölükbaşı, Nuri Abaç, Şadan Bezeyiş, Dinçer Erimez ve Şükriye Dikmen dir.

16 kişisel sergi yanı sıra yurt içinde ve dışında pek çok karma ve gurup sergilere katıldı. . Bugüne kadar 52 kişisel serginin yanı sıra yurt içi ve yurtdışında pek çok karma ve grup sergilerine katılmış üretken bir sanatçı oldu. Atölyesinde pek çok ressamla çalıştı.

Zeki Kıral sanat hayatı boyunca 7 onur ödülü sahibi olmuştur. Gençlik yıllarında iki kez birincilik, bir ikincilik kazanan sanatçı, 1960’dan bu yana hiçbir jürili ve yarışmalı sergiye katılmayan sanatçının, biri Unesco AIAP Türkiye Ulusal Komitesi Uluslararası Plastik Sanatçılar Derneği tarafından verilmiş 7 Onur Ödülü vardır. Sanatçının; yurtiçinde ve yurtdışında pek çok koleksiyon ve müzelerde eserleri bulunmaktadır. Pek çok özel ve tüzel koleksiyonlarda ve müzelerde yapıtları bulunmaktadır.