18. Koleksiyonluk Resim ve Hat Müzayedesi

Boylu-boslu, kavî heykel ve dürüst-endâm bir zât olduğu menkûl olup bazı hâllerinden dolayı hattâtîn meyânında “deli” lâkabıyla yâd olunduğu bilinmektedir.

Mustafa Râkım Efendi öncesinin kudretli hattatlarından biri olan Seyyid Osman Efendi, Hüsn-i hattaki asıl üstâdı olan kayınpederine olan saygısını, âsârına “Âfîf dâmadı” künyesiyle ketebe koyarak göstermiş olan Seyyid Osman Efendi’nin, Sultan Selîm Hân-ı Sâlis’in emriyle yazdığı sancak mushâf-ı şerîfine mükâfâten bir kıt’a çelenge nâ’il olduğunu Hat ü Hattatân mü’ellifi nakletmektedir. 

Sülüs ve nesihte kudretli bir hattat olduğu anlaşılan Seyyid Osman Efendi’nin Karaca Ahmed Türbesi’nde H. 1218/M. 1803-1804 tarihli celî sülüs levhâsı(Env. no: 11) bulunmaktadır. Ayrıca Üsküdar’daki Hacı Selîm Ağa Kütüphânesi’nin giriş kapısı üzerindeki âyet kitabesi de ona aittir. Nesihle istinsâh etmiş olduğu, müzehheb Kasidetü Münfericetü Lehcetü’l-islâm adlı eserini de Şevket Rado görmüş olup Hâfız Osman tarzını ihtiyâr eylemiş olduğunu beyân etmektedir. (Kaynak: İsmail Orman'ın ketebeçorg'daki yazısından aıntıdır)

Çevresindeki hemen herkese karşı hoşgörülü ve gönül ehli zarif bir insan olarak tanınmış, kendisinden müstefiz olmak isteyenlere “rızây-ı Bârî” için kapısını her da’im açık tutan çelebi karakterli bir zât idi. 

Türk Dil Kurumu’nun üyesi olup Kadı Burhaneddin Divanı’ndan Seçmeler, Ahmed Paşa, Şeyh Galip, Türk Hattatları gibi eserleri vardır.

Hüsn-i hatta, Haydarpaşa Lisesi’nde okuduğu esnâda gördüğü Kâmil Akdik’in hayatına dâir kitap ile merak sarmış ve Necmeddîn Okyay’dan ta’lik meşketmeye başlamıştır. 1948’de İmâde’l-hasenî’yi taklîden yazdığı kıt‘a ile icâzetnâme aldıktan sonra, eğitim için gittiği İran’da da , İran üslûbunda ta’lik yazı dersleri almıştı.

İbnülemin’in “oldum demeyip olmağa çalışmasını” tavsiye ettiği Ali Alparslan için  Süheyl Ünver’in, “asrımızın Yesârî’si” dediği dahi söylenir. Hâlim Özyazıcı’dan öğrenmiş olduğu dîvânî hattında da zamanın yeganesi idi. 

Gerek evinde ve gerek Akademi’de bir hayli hattat yetiştiren ve IRCICA’nın düzenlediği hüsn-i hat yarışmalarının değişmez jüri üyesi olan Ali Alparslan’ın vefâfı için İsmail Yakıt şu kıt‘ayı kaleme almıştır:
Edebiyât tarihçisi, hattat Alî Alparslan Hoca,

Çok Esmâ’lar yazıp kıldı ismini bu kubbede bâkî

Çıktı yediler söyle yaz târihini Yakût dediler;

Hatt-ı ta’likle çekdi son nefesinde bir hüve’l-bâkî

"Seyyid Ahmed Efendi'nin oğlu olarak İstanbul'da doğdu. Tahsîli ve Mahmud Celâleddîn Efendi’ye ne zaman bağlandığı ve icâzet aldığı hakkında bir bilgi yoktur. Hâkkâkzâde hattı ile muhârrer Tezkîre-i Hattâtîn’de beyân edildiği üzere “celî yazıda üstâdına fâ’ik” olduğundan, şehzâdelik zamanında Sultan Abdülmecîd’e hüsn-i hat dersleri vermiş ve cülûsundan sonra da “mu‘allim-i hatt-ı sultânî” ünvânını elde ettiği gibi, Nur-ı Osmaniye Cami’nin hitabet hizmetine tayin edilmiştir. Bu hal üzere iken H. 1262/M. 1846'da vefat ederek, Eyüp’te, Kırkmerdiven mevki’nde Hâkim Kutbeddîn Mektebi civârına defnedilmiştir. Ancak bugün mezartaşı mevcut değildir.

Hâlen Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde bulunan hilye-i sa’adeti gibi, nefis hattıyla muharrer nice âsârı müze ve özel koleksiyonları süsleyen Mehmed Tâhir Efendi’nin Galata’dan Kasımpaşa’ya açılan kapı yakınındaki Kapıüstü Mescidi’nin hutûtunu da yazmış olduğu menkûldür.Sultan Mahmud Hân-ı Sânî Türbesi’ndeki H. 1257/M. 1841 ve özel koleksiyonda bulunan H. 1243/M. 1826 tarihli Kur’an-ı Kerîm’leri ile hatt-ı nesihteki kemâlini de ispât eylemiş olan Mehmed Tâhir Efendi’nin, Sultan Abdülmecîd’in ihsânıyla, son zamanlarında Hac vazîfesini ifâ eyleme şansı bulmuş olduğu nakledilmektedir. " (ketebe.org)

Hasan Efendi nâmında bir zâtın oğlu olarak İstanbul’da doğdu. Küçük yaşta hıfzını tekmîl ile hâfızlardan oldu. Medrese tahsîli esnâsında Kebecizâde Mehmed Vasfî Efendi’den sülüs ve nesih meşketmeye başladı. Ancak hocasının vefâtı üzerine icâzetini Laz Ömer Vasfî Efendi’den aldı. Bilâhare Çengelköyü Mektebi’ne hüsn-i hat muallimi oldu.
Daha sonra ilâveten Tophâne’deki Pervîz Ağa Cami’nin kayyımlığını da elde eden Seyyid Mehmed Hulûsî Efendi, talim-i talebe ve kitâbetle evkat-güzâr iken Hac fârizasını edâya niyetlenerek, H. 1264/M. 1848 senesinde sefere çıktı. Hac vazîfesini ifâ eyledikten sonra, dönüş yolunda bir müddet konakladığı Mısır’da vefât ederek, orada defnedildi.

"Türk hat san‘atının büyük bir buhran yaşadığı geçtiğimiz yüzyılın en ma’rûf hattatlarından biri olan Mâcid Ayral, hüsn-i hattaki kudreti ve imzasız yazıların kime ait olduğunu, tarihi ve dönemine kadar tefrîk edebilecek kadar derin hat bilgisi ile hattâtîn meyânında da bir hayli mu’teber olmuştu. Nitekim Bâb-ı Âlî Caddesi’ndeki yazıhânesi zamanın önde gelen hattatlarının biraraya gelerek, hüsn-i hat sohbetleri yaptıkları bir mahfil hâline gelmişti. 

1953 senesinde emekli olduktan sonra Ankara’dan İstanbul’a dönerek, Güzel San‘atlar Akademisi’nde ve Süheyl Ünver’in Topkapı Sarayı Müzesi’nde kurduğu nakkaşhanede talebeye hüsn-i hat dersleri vermiş olan Mâcid Ayral, yazı tarifindeki açıklığı ve meşk yazımındaki kabiliyeti ile tâlibân meyânında da bir hayli rağbet görmüştür. Hatta bu şöhreti sınırları dahi aşmış, Irak’dan aldığı davet üzerine gittiği Bağdat’daki mesâ’îsi esnâsında da bir hayli şâkird yetiştirmiştir."(Alıntı: İsmail Orman)

"Türk hat san‘atının büyük bir buhran yaşadığı geçtiğimiz yüzyılın en ma’rûf hattatlarından biri olan Mâcid Ayral, hüsn-i hattaki kudreti ve imzasız yazıların kime ait olduğunu, tarihi ve dönemine kadar tefrîk edebilecek kadar derin hat bilgisi ile hattâtîn meyânında da bir hayli mu’teber olmuştu. Nitekim Bâb-ı Âlî Caddesi’ndeki yazıhânesi zamanın önde gelen hattatlarının biraraya gelerek, hüsn-i hat sohbetleri yaptıkları bir mahfil hâline gelmişti. 

1953 senesinde emekli olduktan sonra Ankara’dan İstanbul’a dönerek, Güzel San‘atlar Akademisi’nde ve Süheyl Ünver’in Topkapı Sarayı Müzesi’nde kurduğu nakkaşhanede talebeye hüsn-i hat dersleri vermiş olan Mâcid Ayral, yazı tarifindeki açıklığı ve meşk yazımındaki kabiliyeti ile tâlibân meyânında da bir hayli rağbet görmüştür. Hatta bu şöhreti sınırları dahi aşmış, Irak’dan aldığı davet üzerine gittiği Bağdat’daki mesâ’îsi esnâsında da bir hayli şâkird yetiştirmiştir."(Alıntı: İsmail Orman)

"1920 yılında İstanbul Öğretmen Okulu’ndan mezun olan Selahattin Teoman, Şevket Dağ ve Halil Paşa denetiminde resim çalışmaları yaptı. 1954 yılında Güzel Sanatlar Akademisi Ali Avni Çelebi Atölyesi’ne devam etti. Güzel Sanatlar Birliği’ne üye oldu. Rumelihisarı Müzesi’nde müdürlük görevinde bulundu. İzlenimci anlayışa dayalı peyzajlarıyla tanınan ressamın eserleri arasında, özellikle 1914 Kuşağı ressamlarında tipikleşen Boğaziçi resimleri geleneğini sürdüren tabloları önemli yer tutar. Sanatçı ayrıca, İstanbul görünümleri  ve Topkapı Sarayı’ndan enteriyörler de çalışmıştır. 1980 yılında ABD’de vefat etmiştir. "

"1920 yılında İstanbul Öğretmen Okulu’ndan mezun olan Selahattin Teoman, Şevket Dağ ve Halil Paşa denetiminde resim çalışmaları yaptı. 1954 yılında Güzel Sanatlar Akademisi Ali Avni Çelebi Atölyesi’ne devam etti. Güzel Sanatlar Birliği’ne üye oldu. Rumelihisarı Müzesi’nde müdürlük görevinde bulundu. İzlenimci anlayışa dayalı peyzajlarıyla tanınan ressamın eserleri arasında, özellikle 1914 Kuşağı ressamlarında tipikleşen Boğaziçi resimleri geleneğini sürdüren tabloları önemli yer tutar. Sanatçı ayrıca, İstanbul görünümleri  ve Topkapı Sarayı’ndan enteriyörler de çalışmıştır. 1980 yılında ABD’de vefat etmiştir. "

"Halim Fikri (d. 1888 – ö. 1937) Asker ressamlarımızdan olup, Harbiye'de Halil Paşa ve Hoca Ali Rıza'dan ders almıştır. Bu nedenle eserlerinde bu iki hocanın belirgin etkileri görülür. Askeri nedenlerle yaptığı yurt dışı gezilerinde sanatını zenginleştirme fırsatı bulmuştur."

"Aslı Özok, İstanbul ve Sevilla’da stüdyoları bulunan Londra merkezli bir ressamdır. Türkiye ve İspanya’da resim eğitimi aldı. Özok, doktora araştırması sırasında Sevilla Üniversitesi’nde sanat ve resim profesörü olarak çalıştı. Daha sonra Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde (İstanbul) ders verdi. Bu deneyim, genç, yeni ortaya çıkan sanatçılarla çalışmasına ve İstanbul’daki İyilik İçin Sanat Derneği Vakfı’na katılarak bugün geliştirmeye devam ettiği anlamlı ilişkiler kurmasına olanak sağladı. Özok, Türkiye’den diğer Avrupa ülkeleri ve Kuzey Amerika’nın yanı sıra Japonya ve Kore’ye kadar çok sayıda uluslararası sergi, bienal ve sanat fuarına katıldı. Eserleri hem özel şahıslar hem de müzeler için koleksiyonlarda ödüllendirildi.

Özok’un ilk çalışmaları, giderek evrenselleşen tüketicilik temalarını ve markalara karşı günümüzün modern tutkusunu araştırıyor (2014’ten “LV, A” veya 2013’ten “Sweet Times” gibi işlerde görüldüğü gibi). Resimler izleyiciyi logolarla karşı karşıya getiriyor ve gözlerimizin bağışık hale geldiği markalaşma, bu yüzden hayatımıza nüfuz ettiklerini not etmek zorunda kalıyoruz. Daha incelikli bir şekilde, Barcode serisi, parçaların arka planına benzersiz barkodların şeritlerini ve sayılarını ekler – bu artık doğuştan gelen ihtiyacı hissetmemizin sessiz bir yansımasıdır.

Sanatçının Barcode serisinden 2005 tarihli ilk çalışması Transport, Royal Museums Greenwich’in kalıcı koleksiyonunun bir parçası olarak The Queen’s House’un İngiliz Modern Sanat odasında sergileniyor. Satın almanın ortaya çıkışı, Bir Kraliçenin Yüzleri sergisiyle aynı zamana denk geldi. 13 Şubat 2020’de açıldı. Özok’un Taşımacılık çalışması, dünyayı geçen seri üretim mallarla ilişkili bir kargo gemisinin resmini çizerek tüketiciliği yansıtıyor. Özok, toplumun satın alma, atma ve tüketme saplantısına bakarak bu fikirleri ön plana çıkarıyor."